Kesusasteraan Awal Asia Tenggara:
Jiwa Sebuah Tamadun
Kesusasteraan telah lama menjadi kekuatan penting dalam meluahkan pemikiran manusia dan membentuk tamadun. Melalui tradisi lisan, daripada persembahan budaya yang memukau hinggalah ke batu bersurat kuno dan manuskrip yang sudah dimamah usia, kita memperoleh pemahaman tentang budaya, nilai, moral dan konflik sosial yang membentuk pengalaman manusia merentas generasi.
Selama berabad-abad, budaya Alam Melayu sangat erat hubungannya dengan alam semula jadi – daripada lautan luas dan gunung-ganang yang megah hinggalah ke belantara yang subur. Hubungan mendalam ini bukan sahaja melangsungkan kehidupan, malah turut menyuburkan satu warisan kesusasteraan yang meraikan semangat alam dan kemanusiaan merentas semua etnik di rantau ini.
Cerita rakyat, simpulan bahasa dan puisi yang diilhamkan oleh alam telah membentuk jiwa dan nurani masyarakat, menyuburkan pemikiran kritis serta rasa hormat yang mendalam terhadap alam sekitar. Karya-karya ini terus mengilhamkan generasi baharu, mengingatkan kita tentang hubungan penting antara manusia dan alam semula jadi.
Early Southeast Asian Literature:
The Soul of a Civilisation
Literature has long been a vital force in expressing human thought and shaping civilizations. Through oral traditions, from mesmerising cultural performances to ancient inscribed tablets and weathered manuscripts, we gain insight into the culture, values, morals and social conflicts that have defined human experience across generations.
For centuries, the cultures of the Malay World have been deeply intertwined with the natural world – from vast oceans and majestic mountains to lush wilderness. This profound relationship not only sustained livelihoods but also nurtured a literary heritage that celebrated the spirit of nature and humanity across all ethnicities of the region.
Nature-inspired folk tales, idioms, and poems have shaped the soul and conscience of the people, fostering critical thought and deep respect for the environment. These works continue to inspire new generations, reminding us of the vital connection between humanity and the natural world.
Kitab Raja-Raja
Book of Kings
Hikayat Raja Pasai
Misa Melayu
Sejarah Melayu
Negarakertagama
Pararaton
Hikayat Merong Mahawangsa
Hikayat Merong Mahawangsa mengisahkan asal-usul raja-raja Kedah dan peranan Merong Mahawangsa sebagai pengasas Kesultanan Kedah. Ia menggabungkan unsur mitos, legenda, dan sejarah, termasuk pengembaraan, peperangan dengan makhluk ghaib, dan pengislaman kerajaan. Intipatinya ialah pentingnya kepimpinan yang berani, bijaksana dan beriman. 
Pelajaran utama yang dapat diambil termasuk nilai keberanian, perpaduan, warisan keturunan, serta pentingnya agama Islam dalam pembentukan tamadun Melayu. Hikayat ini turut mencerminkan usaha mengangkat martabat raja Melayu sebagai pemimpin yang mempunyai kuasa sakral dan ilahi dalam membina negara dan masyarakat.
Hikayat Merong Mahawangsa tells the origin story of the kings of Kedah and the role of Merong Mahawangsa as the founder of the Kedah Sultanate. It blends elements of myth, legend, and history, including adventures, battles with supernatural beings, and the Islamization of the kingdom. Its core message highlights the importance of courageous, wise, and faithful leadership. Key lessons include the values of bravery, unity, ancestral heritage, and the vital role of Islam in shaping Malay civilization. The tale also reflects efforts to elevate Malay royalty as sacred and divine leaders in the nation-building process.
Lagenda
Legends
Awang Sulung Merah Muda
Hikayat Malim Deman
Hikayat Malim Deman mengisahkan seorang putera raja, Malim Deman, yang mengembara untuk mencari isterinya, Puteri Bongsu, selepas hilang secara misteri. Dalam pengembaraannya, beliau menghadapi pelbagai rintangan, termasuk musuh ghaib dan ujian kesetiaan. Intipati hikayat ini menekankan nilai keberanian, kasih sayang, kesetiaan, dan keazaman dalam menghadapi cabaran hidup. 
Ia juga mencerminkan unsur kepahlawanan dan kuasa ghaib dalam budaya Melayu lama. Pelajaran utama ialah pentingnya berpegang pada janji, cinta sejati, serta keberanian dalam memperjuangkan kebenaran walaupun diuji dengan pelbagai halangan.
Hikayat Malim Deman tells the story of a royal prince, Malim Deman, who embarks on a journey to find his wife, Princess Bongsu, after her mysterious disappearance. Along the way, he faces numerous challenges, including supernatural enemies and tests of loyalty. The core message emphasizes values such as courage, love, loyalty, and determination in overcoming life’s trials. The tale also reflects elements of heroism and mystical powers within traditional Malay culture. The main lesson is the importance of keeping promises, true love, and bravery in fighting for justice despite facing many obstacles.
Kitab Ilmu Pengetahuan
Books of Knowledge
Kitab Tib
Kitab Kanun
Kitab Bedil
Kitab Tib ialah sebuah manuskrip perubatan tradisional Melayu yang menggabungkan ilmu perubatan Islam, tempatan dan pengaruh dari tamadun India serta Cina. Ia menghimpunkan pelbagai jenis rawatan menggunakan herba, doa, jampi dan petua untuk menyembuhkan penyakit fizikal dan spiritual. Kitab ini juga mencerminkan kefahaman masyarakat Melayu terhadap keseimbangan tubuh dan alam. Intipatinya menekankan konsep kesihatan holistik – menjaga jasmani, rohani dan persekitaran. 
Pelajaran penting daripada kitab ini ialah perlunya kebijaksanaan dalam menggunakan sumber alam serta hubungan rapat antara ilmu perubatan dan kepercayaan budaya dalam kehidupan masyarakat tradisional.
Kitab Tib is a traditional Malay medical manuscript that blends Islamic medicine with local knowledge and influences from Indian and Chinese civilizations. It compiles various treatments using herbs, prayers, chants, and traditional remedies to cure both physical and spiritual ailments. The book reflects the Malay understanding of bodily and natural balance. Its core message emphasizes a holistic approach to health—caring for the body, soul, and environment. A key lesson from the text is the importance of wisdom in utilizing natural resources, as well as the close connection between medical knowledge and cultural beliefs in traditional Malay society.
Batu Bersurat
Early Inscriptions
Bukit Kapur
Batu Bersurat Terengganu
Talang Tuwo
Batu Bersurat Terengganu merupakan artifak penting yang menandakan kedatangan Islam ke Tanah Melayu. Ia ditemui di Kuala Berang, Terengganu dan bertarikh sekitar 1303 Masihi. Batu ini ditulis dalam tulisan Jawi dan mengandungi undang-undang serta ajaran Islam, termasuk larangan maksiat, amalan zakat dan hukuman jenayah. Intipatinya menunjukkan bahawa Islam telah bertapak kukuh lebih awal daripada yang disangka dan telah mempengaruhi sistem perundangan serta pemerintahan. Pelajaran utama daripada batu bersurat ini ialah pentingnya peranan Islam dalam membentuk tamadun Melayu dan memperkukuh nilai moral serta peraturan sosial masyarakat pada masa lampau.
The Terengganu Inscription Stone is a significant artifact marking the arrival of Islam in the Malay Peninsula. It was discovered in Kuala Berang, Terengganu, and is dated around 1303 AD. Written in Jawi script, the stone contains Islamic laws and teachings, including prohibitions against immoral acts, the practice of zakat (almsgiving), and punishments for criminal offenses. 
Its content shows that Islam had taken root earlier than previously believed and had already influenced legal and governance systems. The key lesson from this inscription is the vital role of Islam in shaping Malay civilization and strengthening the moral and social order of past societies.